W dniach 10-12 kwietnia br. w ramach unijnego projektu wymiany międzynarodowej Erasmus+ przebywałem w ołomunieckim Uniwersytecie Palackiego, gdzie wygłosiłem wykłady dla czeskich studentów filologii polskiej.

Uniwersytet

Ołomuniec to historyczna stolica Moraw (dzisiaj tę funkcję pełni Brno), a historia tego niezwykłego miasta sięga czasów średniowiecznych. Najpiękniejsze jest śródmieście, gdzie znajduje się wiele cennych zabytków architektonicznych. Najważniejsze z nich, to XV-wieczny ratusz (radnice), przypominający trochę krakowskie Sukiennice, siedem kamiennych barokowych fontann z symbolicznymi wizerunkami postaci mitologicznych i historycznych (np. Herkulesa czy Cezara Augusta, legendarnego założyciela miasta), a także kilka wspaniałych kościołów z bogatym barokowym wyposażeniem wnętrz.

Fontanna cezariańska i Ratusz

Wśród zabytkowych, w większości katolickich świątyń wznoszonych na przełomie XVI i XVII wieku, czyli w czasach kontrreformacji, na szczególną uwagę zasługuje kościół św. Michała (przypominający swym przepychem akademicki kościół św. Anny w Krakowie), pojezuicki, monumentalny kościół Panny Marii Śnieżnej, znajdujący się przy alei 1 Maja – głównej arterii miejskiej, oraz średniowieczny kościół św. Maurycego, z wysoką widokową wieżą, na którą można wejść (choć momentami nogi się uginają ze strachu), by podziwiać panoramę miasta z lotu ptaka.

Panorama miasta z wieży kościoła św. Maurycego

Na szczególną uwagę zasługuje katedra św. Wacława, znajdująca się ok. 15 minut drogi ze śródmieścia. To jeden z najbardziej reprezentatywnych kościołów w całych Czechach. W mrocznym wnętrzu tej strzelistej, neogotyckiej świątyni podczas ekranizacji Procesu Franza Kafki – jednej z najważniejszych powieści XX w. – nakręcono słynną scenę rozmowy Józefa K. z tajemniczym księdzem.

Katedra św. Wacława

W katedrze, którą odwiedził 21 maja 1995 roku papież Jan Paweł II, znajduje się ołtarz z relikwiami św. Jana Sarkandra. Ten żyjący w XVII wieku katolicki kapłan, urodzony w Skoczowie, studiował w Ołomuńcu teologię, a później, niesłusznie posądzony o zdradę stanu, był więziony w tutejszej twierdzy i został zamęczony na śmierć. Janowi Sarkandrowi poświęcona została także osobna, manierystyczna kaplica znajdująca się w centrum miasta.

Figura św. Jana Sarkandra

W zabytkowym śródmieściu uwagę przykuwają dwa duże place – rynek dolny (Dolni námèsti) i rynek górny (Horni námèsti).  Oba majestatyczne, wybrukowane, pochyłe (Ołomuniec, trochę jak Wilno czy Cieszyn, położony jest na niewysokich wzgórzach). Na górnym rynku stoi XVIII-wieczna monumentalna kolumna Świętej Trójcy – unikatowa budowla sakralna, wpisana kilka lat temu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Na studentów przyjeżdżających do Ołomuńca czekają okazałe pomieszczenia uniwersyteckie zlokalizowane w pojezuickim, ogromnym konwikcie, zajmującym znaczną część starego miasta. Można sobie wyobrazić, jak zamożnym i ważnym miastem musiał być w XVI i XVII wieku Ołomuniec, że jego włodarzy stać było na ufundowanie tak znakomitej uczelni. Przechadzka po uniwersyteckich korytarzach stanowi ucztę duchową – można podziwiać malowidła ścienne, krużganki oraz dawną jezuicką kaplicę Ciała Jezusowego (Corpus Christi), w której odbywają się obecnie okolicznościowe spotkania i koncerty.

Uniwersytet

Z dziedzińca uniwersyteckiego, po środku którego stoi zabytkowe astrolabium, dawny przyrząd astronomiczny, rozciąga się piękny widok na dawne podmiejskie ogrody, przeobrażone teraz w tereny rekreacyjne. Wiosną pełno tu młodych ludzi spacerujących, jeżdżących na rowerach, biegających, a także przesiadujących i całujących się na ławkach w romantycznych, ustronnych alejkach parku czy pobliskiego ogrodu botanicznego (rosarium).

Park i ogrody botaniczne

Gorąco zachęcam studentów Wydziału Humanistyczno-Społecznego, aby rozważyli możliwość spędzenia w ramach programu Erasmus+ jednego bądź dwóch semestrów w gościnnych murach Uniwersytetu Palackiego. Mogą tam pojechać na wymianę poloniści, angliści, slawiści i pedagodzy. Osoby zainteresowane proszę o bezpośredni kontakt ze mną lub panią dr Barbarą Loranc-Paszylk z Katedry anglistyki, która jest wydziałowym koordynatorem ds. Erasmusa+. Do wyjazdu z wykładami do Ołomuńca zachęcam także pracowników naukowych. Naprawdę warto odwiedzić to miasto, jedno z najpiękniejszych w środkowej Europie.

prof. Marek Bernacki